Achter/Af: een ode aan het achteromkijken

In 2019 vierde compagnie de KOE hun dertigjarig bestaan in de vorm van KOE DOET BOEK. Een boek waarin ze de lezer meenemen in hun bizarre wereld van theater maken, hun tegenstrijdigheid en hun goesting om op het podium te staan. Dat boek verwerkten ze in de voorstelling Achter/Af, die tijdens de Antwerpse Kleppers te zien zou zijn. 
- Joke Vereecken

“In 1989 werd compagnie de KOE opgericht. Een jaar in het teken van de muur. Zowel de Berlijnse Muur als de vierde wand in het theater werden afgebroken”, klinkt het in Achter/Af. De KOE staat al jaren bekend om hun aparte aanpak, waarbij ze vaak de voeten vegen aan theatercodes. Al sinds het begin werd hun theaterstijl experimenteel en vernieuwend genoemd. Iets wat na dertig jaar nog steeds van toepassing lijkt. “Is het wel zo een goed idee om al achterom te kijken?”, vroegen de makers zich af. Het antwoord is: “Ja.”

Het mag iets meer zijn

In Achter/Af keuvelen artistiek leiders Peter Van den Eede, Natali Broods en Willem de Wolf over hun verleden bij de KOE. Van den Eede was er sinds het prille begin bij, en zag het collectief groeien tot wat het vandaag de dag is. Een groep die al dertig jaar lang succesvolle en graag geziene voorstellingen maakt, vaak met een grote hoek af. “Dat we al jaren toneelstukken maken, het toneel stuk maken en stukken maken van het toneel”, zoals Natali Broods het zegt tijdens de voorstelling. 

Dat de voorstelling veel raakvlakken heeft met het boek is zeker. Toch gaat Achter/Af verder waar KOE DOET BOEK soms net niet aan toe kwam. De acteurs deinzen er niet voor terug om de tekortkomingen in elkaars gezicht te gooien en voorbij het ‘mag ik dat wel vertellen’ te kijken. Ze kijken achterom, zonder ook maar iets voor zichzelf te houden. Alles (en soms zelfs nog meer) wordt richting het publiek gekatapulteerd. Van bij het prille begin aan het Antwerpse Conservatorium, tot hun succesvolle hernemingen van vorig jaar. 

Woorden zonder klank

Dat de voorstelling door een niet nader vernoemd virus niet kan doorgaan, neemt veel van de magie weg. Maar wat het niet wegneemt, is de kans om alsnog in de geschiedenis van de KOE te duiken. In het KOE DOET BOEK lees je allerlei frappante discussies, moet je af en toe je lach proberen inhouden (tip: lach gewoon hardop, thuis kan dat), en zie je vooral hoe compagnie de KOE als groep is uitgegroeid tot een voorbeeld voor velen. Het geluid en de performance bij sommige dialogen moet je er dan, voor een keer, zelf bij denken. 

Meer weten over de voorstelling? Ontdek alles over Achter/Af hier.