“Ik denk niet dat onze vriendschap het zou overleven als wij meer op Ans en Wilma leken”
Alice Reijs en Ariane van Vliet kruipen met Concertantes voor de derde keer in de huid van Ans en Wilma. Dit keer geven ze een concert, waarbij het niet altijd van een leien dakje loopt. “Allemaal de schuld van Ans”, zegt Wilma. “Allemaal de schuld van Wilma”, zegt Ans. Die twee komen nooit overeen, maar doen toch hun uiterste best om jong en oud te entertainen. Alice en Ariane vertellen ons meer over Ans en Wilma’s humor en hun toekomst.
—Ann Laenen
Ans en Wilma stonden voor het eerst op de planken in 2012 met de voorstelling Ans en Wilma verdwaald. Hoe zijn Ans en Wilma ontstaan?
Ariane: “Zal ik beginnen? Alice zal me waarschijnlijk snel genoeg onderbreken als ik iets verkeerd zeg.”
Alice: “We zijn nog niet begonnen en ik word al meteen zwartgemaakt (lacht).”
Ariane: “Ans en Wilma zijn voortgekomen uit de gesprekken die onze dochters hadden toen ze vijf à zes jaar waren. Onze kinderen speelden vaak samen. Die gesprekken namen zo’n absurde vormen aan. We vonden dat geestig en stelden ons voor hoe het zou zijn als volwassenen zulke gesprekken zouden voeren. Wat als we nu twee volwassen dames creëerden, die op een kinderlijke manier spraken en kinderlogica hanteerden? We stuurden geleidelijk aan dialoogjes naar elkaar en zo zijn Ans en Wilma geboren. We klopten aan bij hetpaleis en vroegen of we daar een voorstelling van mochten maken. Zo is de eerste voorstelling ontstaan en daarna ook een tweede: Ans en Wilma gestrand.”
Wat onderscheidt Concertantes van de andere twee voorstellingen?
Alice: “We hebben de liedjes uit de eerste en de tweede voorstelling gecombineerd tot een concert met enkele dialogen ertussen. De nadruk ligt dus vooral op muziek en zang. Wij schrijven de liedjesteksten en de muziek wordt gecomponeerd door drie zalige muzikanten: Stoffel Verlackt, Geert Hellings en Jonas Van den Bossche.
De voorstelling is geschikt voor iedereen van 6 tot 99 jaar. Hoe zorgen jullie ervoor dat het grappig is voor alle leeftijden?
Alice: “Dat heeft alles te maken met wat Ariane zei over die kinderlogica. Het zijn twee deftige dames die spreken met een aardappel in de keel. Ze komen heel volwassen over, maar ze hanteren de logica van een kind en ze gebruiken een normale taal. Het is niet zo dat we de taal vereenvoudigen om er een kindertaal van te maken. Volwassenen kunnen zich met de twee personages identificeren en kinderen ook. Wij spreken niet als kinderen, maar we verhouden ons wel op dezelfde manier. Dat maakt dat het voor volwassenen minstens even leuk is als voor kinderen.”
Ariane: “Ans en Wilma reageren ook even emotioneel als een kind: van heel gelukkig, naar extreem verdrietig. Daardoor wordt het weer extra grappig. Volwassenen herkennen niet alleen hun eigen kroost, maar ook zichzelf. kinderen doen alles open en bloot, volwassenen doen dat net iets minder eerlijk en emotioneel. Kinderen vinden het normaal dat vrouwen op die manier met elkaar spreken en ouders zien er de humor en absurditeit van in. Door de combinatie van kinderlogica en volwassen vrouwen werkt dat.”
Ik neem aan dat jullie de voorstelling zelf ook grappig vinden? Is het dan niet moeilijk om ‘serieus’ te blijven?
Alice: We schieten af en toe wel eens in de lach. Dan is het niet zo zeer om de tekst, maar dan proberen we het voor onszelf leuk te houden. We zijn goede vriendinnen en kennen elkaar al heel lang. Dan is het wel eens tof om elkaar aan het lachen te brengen, of elkaar uit te dagen om nieuwe dingen te doen. Ik denk af en toe wel eens: wat doet ze nu weer? Dan is het moeilijk om ‘serieus’ te blijven (lacht).”
Is jullie persoonlijkheid gelijkaardig aan die van je personage? Ans = Alice (eerder onzeker en bang), Wilma = Ariane (eerder dapper en bazig).
Ariane: “We hebben in het begin opzettelijk tegenovergestelde karakters gekoppeld. Ondertussen zijn de personages gegroeid. Ze zijn niet meer vastgepind op één ding. Wilma kan soms wel eens onzeker zijn, en Ans is soms echt ontzettend betweterig. We hadden in principe zoiets van: Ans moet een beetje de zachte, emotionele, zweverige vrouw zijn en Wilma de kordate, bazige vrouw.”
Alice: “Wat nu belangrijk is, is dat we dingen schrijven die langs twee kanten belicht worden. Daar streven we naar in elke scène. Ans en Wilma zijn tegenpolen, maar toch klikt het tussen die twee. Hun karakter kan ineens omslaan en dat is juist interessant. Anders wordt het te voorspelbaar.”
Als Ans en Wilma hebben jullie heel vaak discussies op de planken, is dat in het echte leven als Alice en Ariane ook?
Alice: “Nee, wij zijn gelukkig niet zo emotioneel als Ans en Wilma. Zij hebben vaak knetterende ruzie. Bij die twee is er nooit rust, enkel wanorde, emotie en energie. Ze raken dus redelijk snel in conflict met elkaar, maar ze lossen het uiteindelijk altijd wel op. Onze vriendschap is gelukkig een beetje rustiger. Ik denk niet dat die het zou overleven als wij allebei op Ans en Wilma leken (lacht).”
Van jullie eerste voorstelling bestaat ondertussen ook een kinderboek. Hoe kwamen jullie op het idee om een boek uit te geven?
Alice: “Kaatje Vermeire, de illustratrice, speelt zelf amateurtheater. Het theatergezelschap waarbij ze speelde, had een totaal andere draai gegeven aan Ans en Wilma. Ze hadden zelfs hun eigen muziek gecomponeerd. Kaatje vond het zo’n leuke tekst dat ze ermee naar uitgeverij De Eenhoorn stapte en polste naar de mogelijkheden. Zo gezegd, zo gedaan: De Eenhoorn belde ons en we hebben overlegd over mogelijke opties. Wij vonden dat natuurlijk een geweldig plan, het is een cadeau dat in je schoot geworpen wordt.”
Komt er nog een tweede en misschien een derde boek?
Alice: “Er komt een tweede boek: Ans en Wilma - Gestrand, maar voorlopig nog geen derde. Concertantes bestaat voornamelijk uit liedjes, dus dat wordt nogal moeilijk. Wie weet maken we ooit een CD, dat kan ook nog. We zijn nog volop bezig met het promoten van het eerste boek. Kaatje won er eerder al een Boekenpauw mee en het werd ook genomineerd voor de Kinder- en Jeugdjury 2020. De prijsuitreiking daarvan is in juni, dus hopelijk krijgen we daar nog extra aandacht mee.”
Ariane: “Kaatje is volop bezig met de illustraties van het tweede boek, maar omdat ze het nu enorm druk heeft, wordt de publicatie een jaartje verschoven.”
Wat doen jullie tijdens quarantaine om bezig te blijven? Is er misschien al een volgende voorstelling in de maak?
Alice: “Literatuur Vlaanderen heeft inderdaad gevraagd of we een derde stuk willen schrijven. Dus daar gaan we zeker mee aan de slag, maar schrijven vind ik niet gemakkelijk in deze geïsoleerde omgeving. Het is een beetje afwachten nu. We proberen zo productief en constructief mogelijk om te gaan met de situatie. We blijven hopen dat Ans en Wilma verdwaald, de theatervoorstelling die we spelen vanaf eind september, niet afgelast wordt. Tot die tijd schrijven we veel, we fantaseren over nieuwe projecten en we halen vaak een frisse neus.”
Hoe ziet de toekomst van Ans en Wilma eruit?
Ariane: “We hebben zeker nog voldoende ideeën: een hoorspel, een derde voorstelling … We hadden zelfs een leuk format voor een televisieprogramma, maar dat is nog lopende. Het zou een soort praatprogramma worden, waar kinderen allerlei problemen aan ons voorleggen. Ans en Wilma geven dan advies en helpen waar ze kunnen. We hebben ook nog plannen met Ketnet, maar ook dat staat nog niet vast. We hopen natuurlijk dat enkele van onze ideeën worden uitgewerkt. Je kan zoveel leuks doen met Ans en Wilma, dus wij denken: happen jongens!”
Maar nog niks concreet dus?
Ariane: “Nee, klopt. We hebben wel een educatief programma gedaan in basisschool Kriebel in Deurne. We deden een Ans-en-Wilma-week met de kinderen van het derde en vierde leerjaar. Het leuke aan Ans en Wilma is dat ze zo emotioneel zijn. De kinderen leerden zo hoe ze over hun gevoelens konden communiceren en dat was een enorm succes. Toen merkten we wel dat je ontzettend veel kanten op kan met Ans en Wilma. Het is niet alleen maar lol en vermaak, er zit ook een educatieve kant aan.”
Alice: “Ze zijn super onbeschaamd, die twee. Ze durven alles te zeggen en nemen geen blad voor de mond. Dat doen kinderen ook, vandaar ook het gezegde ‘De waarheid komt uit de kindermond.’. Kinderen identificeren zich vaak met Ans en Wilma. Die leerlingen denken dan: als twee deftige dames zoiets durven zeggen, dan kan ik dat ook. Ze zijn niet perfect, ze maken voortdurend fouten. Dat maakt die personages heel aantrekkelijk voor kinderen. We zien wel wat de toekomst nog brengt voor Ans en Wilma. Het zijn erg onzekere tijden nu, dus we kunnen niet voorspellen hoe het verdere verloop er zal uitzien.”
Meer weten over de voorstelling? Ontdek alles over Ans en Wilma hier.